Το να κρατά κανείς ζωντανή την ιστορία, τη λαογραφία, την τέχνη και την παράδοση του τόπου του είναι σαν να διατηρεί, αιώνια, ζωντανή την ψυχή των κατοίκων που έδρασαν σ’ αυτόν. Η αγάπη προς την πάτρια γη αποτελεί τον θεμελιώδη λίθο, πάνω στον οποίο οικοδομείται η έρευνα της ιστορίας ενός τόπου. Βασιζόμενοι σ’ αυτό το ανιδιοτελές κίνητρο, οι Χαλκιδικείς της παροικίας της Θεσσαλονίκης, το 1960, δημιούργησαν έναν επιστημονικό φορέα που στόχευε στη διαχρονική έρευνα του τόπου τους.

Ο Ελληνισμός της Διασποράς υπήρξε πάντα ένας πολύ προσφιλής τομέας στον οποίον έντονα έστρεψε το ενδιαφέρον της η Εταιρεία. Και τούτο διότι πιστεύει ότι αποτελεί αναπόσπαστο “κομμάτι” της μητροπολιτικής Ελλάδος, με έκδηλη την ευαισθησία του για την Ορθοδοξία, τον Ελληνισμό και την ελληνική παράδοση. Πολλοί μάλιστα είναι οι Χαλκιδικείς που πήγαν για λίγο στο εξωτερικό και τελικά η προσωρινή εγκατάστασή τους εκεί έγινε μόνιμη, έγινε δεύτερη πατρίδα. Εκεί δημιούργησαν, πρόκοψαν, αναδείχθηκαν. Εκεί έμειναν για πάντα, χωρίς ωστόσο να πάψουν να νοσταλγούν τη γενέτειρα Χαλκιδική.